Dlaczego rozmowy USA-Rosja toczą się w Arabii Saudyjskiej?

Wybór Arabii Saudyjskiej na miejsce rozmów o przyszłości Ukrainy pokazuje, jak światowy parias stał się globalnym graczem – ocenił portal BBC. W Rijadzie, po raz pierwszy od wybuchu wojny na Ukrainie, spotkają się delegacje z USA i Rosji, aby rozpocząć wstępne rozmowy na temat przyszłości Ukrainy.

Delegacje z USA i Rosji spotkają się w stolicy Arabii Saudyjskiej

.Portal BBC zwrócił uwagę, że przez kilka ostatnich lat Arabia Saudyjska była izolowana na arenie międzynarodowej w związku z zamordowaniem w 2018 roku saudyjskiego dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego w saudyjskim konsulacie w Stambule. Według ekspertów za zabójstwem tym mógł stać następca tronu Arabii Saudyjskiej książę Mohammad ibn Salman.

Jak pisze Reuters, przywódca Rosji Władimir Putin i Mohammad ibn Salman utrzymują bliskie osobiste relacje od 2015 r., kiedy książę po raz pierwszy odwiedził Rosję. Saudyjski następca tronu w sierpniu 2024 roku pomógł wynegocjować największą od czasów zimnej wojny wymianę więźniów między USA a Rosją, która obejmowała 24 osoby, m.in. dziennikarza „Wall Street Journal” Evana Gershkovicha.

Na początku lutego br. doszło między USA a Rosją do kolejnej wymiany więźniów. Rosjanie oddali Amerykanom Marca Fogela, byłego pracownika ambasady USA i nauczyciela w angielskojęzycznej szkole w Moskwie, w zamian otrzymali Aleksandra Winnika, oskarżano przez Waszyngton o udział w praniu brudnych pieniędzy na giełdzie kryptowalut. Jak podawała wówczas agencja Reutera, powołująca się na źródło zaznajomione ze sprawą, w negocjacjach na temat wymiany ponownie brał udział Mohammad ibn Salman.

Donald Trump podczas swojej pierwszej kadencji (2017-2021) udał się do Arabii Saudyjskiej ze swoją pierwszą wizytą. Brytyjski nadawca zasugerował, że prezydent USA może chcieć również sfinalizować Porozumienia Abrahamowe, za sprawą których Rijad nawiązał po raz pierwszy relacje z Izraelem.

Nie bez znaczenia przy wyborze Rijadu pozostają zapewne także możliwości finansowe Arabii Saudyjskiej. Trzy dni po inauguracji drugiej kadencji Trumpa świat obiegła wiadomość, że kraj ten zainwestuje w Stanach Zjednoczonych 600 miliardów dolarów w ciągu najbliższych czterech lat. Po kolejnych trzech dniach Trump zapowiedział, że Arabia Saudyjska może być celem jego pierwszej podróży zagranicznej.

Według BBC dla relacji amerykańsko-saudyjskich kluczowe będzie rozwiązanie sytuacji w Strefie Gazy. Do tej pory obydwa kraje miały odmienne wizje w tej kwestii. Trump zaproponował, aby przemieścić Palestyńczyków z Strefy Gazy i wybudować tam kompleks hotelowy, ale Rijad sprzeciwił się temu i stwierdził, że chce rozwiązania dwupaństwowego, któremu z kolei przeciwstawia się Izrael, główny sojusznik Waszyngtonu.

W spotkaniu po stronie amerykańskiej ma uczestniczyć sekretarz stanu Marco Rubio, specjalny wysłannik ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff zajmujący się również kontaktami z Rosją oraz doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Micheal Waltz. Przy stole negocjacyjnym po stronie Rosji zasiądą szef MSZ w Moskwie Siergiej Ławrow i doradca rosyjskiego przywódcy Jurij Uszakow.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zapowiedział, że 19 lutego odwiedzi Arabię Saudyjską i będzie rozmawiać z ibn Salmanem o tym, jak przebiegło wtorkowe spotkanie.

Jak rozumieć strategię Donalda Trumpa wobec Ukrainy?

.Przedstawiona przez Trumpa strategia wobec Ukrainy ma swoje wady, ale nie jest tak zła, jak niektórzy się obawiają. Przynajmniej na razie – pisał na łamach „Atlantic Council” Daniel FRIED, polityk i dyplomata, w latach 1997–2000 ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce.

Pete Hegseth przedstawił trzy zasadnicze stwierdzenia, które spotkały się z natychmiastową krytyką ze strony Ukraińców oraz wielu ich sojuszników. Powiedział, że przywrócenie międzynarodowo uznanych granic Ukrainy z 1991 roku jest „nierealistyczne”, a wynegocjowane porozumienie zapewne nie obejmie zgody na przystąpienie Ukrainy do NATO. Stwierdził również, że choć Ukraina potrzebuje solidnych powojennych gwarancji bezpieczeństwa, to mają je zapewnić oddziały europejskie i (niesprecyzowane) pozaeuropejskie, nie zaś wojska USA rozmieszczone na terytorium Ukrainy czy działania w ramach misji NATO.

Krytycy, w tym Ukraińcy, natychmiast uznali te wypowiedzi za jednostronne ustępstwa na rzecz Rosji, które osłabiają pozycję negocjacyjną USA, jeszcze zanim rozmowy w ogóle się rozpoczęły. Te obawy są zrozumiałe, jednak dokładniejsza analiza wypowiedzi Hegsetha wskazuje na bardziej złożone, a może nawet bardziej stanowcze podejście administracji Trumpa.

Cały tekst można przeczytać na łamach „Wszystko co Najważniejsze” pod linkiem: Daniel FRIED: Jak rozumieć strategię Donalda Trumpa wobec Ukrainy?.

PAP/WszystkocoNajważniejsze/rb